''σκαλωσιά''...προς τη γνώση Εαυτού

...περί ψυχοθεραπείας και αυτογνωσίας- Βαλάντης Χουτοχρήστος -Ψυχολόγος,Ψυχοθεραπευτής & Συνυπεύθυνος Ομάδας ''ΠΡΟΒΑΛΛοντας...''


Καλωσήρθατε στο προσωπικό μου blog!

Ο όρος ''σκαλωσιά'' είναι εμπνευσμένος απο τον ψυχολόγο Lev Vygotsky, ο οποίος μελέτησε αρκετά την έννοια της γνώσης και τις διαδικασίες μάθησης, εστιάζοντας ιδιαίτερα στη σχέση εκπαιδευτικού και μαθητή.Χρησιμοποίησε δε τον όρο ''scaffolding'', που μεταφράζεται με τον όρο ''πλαίσιο στήριξης'' ή ''σκαλωσιά'', για να περιγράψει την διαδικασία μάθησης μέσα από την σχέση δασκάλου και μαθητή. Στόχος- κατα τον Vygotsky- του εκπαιδευτικού είναι να βοηθήσει με ''σκαλωσιές'' τον μαθητή του να εσωτερικεύσει τη γνώση και, έπειτα, να προχωρήσει ο ίδιος πια μόνος και έμπειρος στο δρόμο της μάθησης
,της κάθε νέας μάθησης...

Κάπως έτσι ορίζεται και για μένα ο δρόμος της ψυχοθεραπείας, αλλά και η σχέση του θεραπευτή με τον αναλυόμενό του...

Σάββατο 30 Απριλίου 2011


''Ο Δρόμος της Αυτοεξάρτησης-Φύλλα Πορείας Ι''-του Μπουκάϊ Χόρχε

Επισκέπτεται κάποιος έναν σοφό και του λέει:

“Θέλω να μου διδάξεις τη σοφία σου, θέλω να γίνω σοφός. Θέλω κάθε στιγμή να μπορώ να παίρνω τη σωστή απόφαση. Τι πρέπει να κάνω για να ξέρω ποια είναι η κατάλληλη αντίδραση σε κάθε κατάσταση;”

Τότε, του λέει ο σοφός:

“Αντί να σου απαντήσω σ’ αυτό που ρωτάς, θα σου κάνω μια ερώτηση: Βγαίνουν από μια καμινάδα δύο άντρες. Το πρόσωπο του ενός είναι μουντζουρωμένο, του άλλου το πρόσωπο είναι καθαρό. Ποιός από τους δύο θα πάει να πλύνει το πρόσωπό του;”

“Ε, καλά, είναι ολοφάνερο” λέει ο άντρας, “θα πάει να πλυθεί εκείνος που το πρόσωπό του είναι βρώμικο”.

Και ο σοφός απαντάει:

“Το προφανές δεν είναι πάντοτε η κατάλληλη αντίδραση. Πήγαινε και ξανασκέψου το.”

Φεύγει ο άντρας, συλλογίζεται επί δεκαπέντε μέρες κι επιστρέφει ικανοποιημένος για να πει στον σοφό:

“Τι ανόητος που ήμουν! Τώρα κατάλαβα: θα πάει να πλυθεί αυτός που το πρόσωπό του είναι καθαρό. Γιατί αυτός που έχει καθαρό πρόσωπο βλέπει ότι το πρόσωπο του άλλου είναι βρώμικο, οπότε σκέφτεται ότι και το δικό του θα είναι βρώμικο. Γι’ αυτό θα πάει να το πλύνει. Αντίθετα, αυτός που έχει βρώμικο πρόσωπο, βλέπει ότι το πρόσωπο του άλλου είναι καθαρό και θεωρεί πως και το δικό του πρέπει να είναι καθαρό. Γι’ αυτό δεν θα πάει να πλυθεί.”

“Πολύ ωραία” σχολιάζει ο σοφός, “ωστόσο, η εξυπνάδα και η λογική δεν μπορούν πάντοτε να σου δώσουν μια συνετή απάντηση σχετικά με κάποια κατάσταση. Πήγαινε και ξανασκέψου το.”

Φεύγει ο άντρας και πηγαίνει στο σπίτι του για να σκεφτεί. Αφού περνούν άλλες δεκαπέντες μέρες, επιστρέφει και λέει στον σοφό:

“Τώρα ξέρω! Και οι δύο θα πλύνουν τα πρόσωπά τους.Αυτός που έχει καθαρό πρόσωπο, βλέποντας ότι το πρόσωπο του άλλου είναι βρώμικο, νομίζει ότι και το δικό του είναι βρώμικο και γι’ αυτό πάει να πλυθεί. Από την άλλη, αυτός που έχει βρώμικο πρόσωπο, βλέποντας τον άλλο να πλένει το πρόσωπό του θα σκεφτεί ότι και το δικό του το πρόσωπο είναι βρώμικο, οπότε θα πάει κι αυτός να πλυθεί”

Ο σοφός κάνει μια παύση και μετά προσθέτει:

“Η αναλογία και η αντιστοιχία δεν σε βοηθάνε πάντοτε να φτάσεις στην σωστή απάντηση”

“Δεν καταλαβαίνω” λέει ο άντρας.

Ο σοφός τον κοιτάζει καλοσυνάτα και του λέει:

“Πως γίνεται να κατεβούν δύο άντρες από την καμινάδα και ο ένας να βγει με βρώμικο πρόσωπο ενώ ο άλλος με το πρόσωπο καθαρό;”

**************************************************************************************************************************************************************

Τις περισσότερες φορές, για να βρεις τη σωστή απάντηση το μόνο που χρειάζεται είναι κοινή λογική. Είναι η κοινή λογική που, χωρίς αμφιβολία, μας φωνάζει από το εσωτερικό μας εγώ που είναι πιο σοφό: “χρησιμοποίησε ό,τι έχεις για να ενισχύσεις τη δυνατότητά σου να φτάσεις εκεί που θέλεις!”

Όλα αυτά που έχουμε στη διάθεσή μας, ονομάζονται βοηθήματα.

΄Οπως η ροή ενός ποταμού ακολουθεί την κοίτη πάνω στην οποία κυλάει το ποτάμι, έτσι η πορεία μιας ζωής είναι ο δρόμος απ΄όπου περνάει αυτή η ζωή . Από αυτήν την άποψη, κάθε μέσο που σου επιτρέπει να ξαναπάρεις τον δρόμο, να ανακτήσεις την πορεία σου, να ξαναβρείς το μονοπάτι ή να βρεις νέες διεξόδους μπροστά στις καταστάσεις που έχεις να αντιμετωπίσεις, είναι βοήθημα.

Στη ζωή μας συναντάμε εμπόδια που δυσκολεύουν την πορεία μας. Αν θέλει κανείς να προχωρήσει, πρέπει να καθαρίσει τον δρόμο για να συνεχίσει ή να βρει άλλον δρόμο ν’ ακολουθήσει. Είναι ενδιαφέρον ότι ο όρος “recurso” (βοήθημα, μέσο επίτευξης σκοπού), συνδέεται ετυμολογικά με το ρήμα “recurrir” (καταφεύγω), ένας συσχετισμός που, στην πραγματικότητα, πολλοί δεν θα τον έκαναν εύκολα.

Το βοήθημα είναι ένα εσωτερικό ή εξωτερικό στοιχείο στο οποίο καταφεύγουμε. Πρέπει να ανασύρεις από την παρακαταθήκη σου το εργαλείο που έχεις φυλαγμένο για να πετύχεις ένα συγκεκριμένο στόχο, που μπορεί να είναι να απολαύσεις κάτι, να βρεις τη λύση σε μια δυσκολία, να ξεπεράσεις ένα εμπόδιο, να αντιμετωπίσεις μια κατάσταση, να λύσεις ένα πρόβλημα.

Κυριακή 17 Απριλίου 2011


''ΠΡΟΒΑΛΛΟΝΤΑΣ...Jeux d'enfants''

''Jeux d'enfants'' (''Αγάπα με αν τολμάς'')-2003 του Yann Samuell


''Τολμάς;Τολμώ..!!'' ... Ένα απλό παιδικό παιχνίδι θα σημάνει την έναρξη ενός-μεγάλης διάρκειας-ταξιδιού στους τολμηρούς δρόμους του Έρωτα και της Αγάπης... Δύο παιδιά που παίζουν...Δύο ενήλικες που ονειρεύονται αλλά και αμφιταλαντεύονται...Θα τολμήσουν άραγε...;


Εντός ημερών οι πληροφορίες για το υλικό της αναλυτικής ομαδικής διαδικασίας που θα ακολουθήσει την προβολή της ταινίας...

Συντονιστές της ομάδας:

Βαλάντης Χουτοχρήστος-Ψυχολόγος
Όλγα Ταξιάρχη-Ψυχολόγος

Χωροχρόνος: Κυριακή 8 Μαϊου 2011 στη περιοχή του Γκύζη, ώρα 5.00μμ-9.00μμ

Για κρατήσεις θέσεων
(μέγιστος αριθμός ατόμων 8) :

houtohristos@gmail.com 6970040938
taxiarchiolga@hotmail.com

Παρασκευή 15 Απριλίου 2011




Δάμαρ του Βλέμματος; / Zähmung des Blicks?

πηγή: http://www.theartfoundation.gr

Το Δάμαρ του Βλέμματος; είναι ένα project μεταξύ τέχνης, φιλοσοφίας και ψυχανάλυσης।Αποτελεί την πρώτη μιας σειράς εκθέσεων της βιεννέζικης ομάδας ”entre – raum für experimentelle bildtheorie“ με αναφορά στο «βλέμμα».

Η έκθεση Δάμαρ του βλέμματος; προσεγγίζει την έννοια του «βλέμματος» με βάση τη θεωρία της «εικόνας» του Jacques Lacan. Μέσα από το οπτικό πεδίο (Lacan), στο ενδιάμεσο μεταξύ του ματιού ως υποκείμενο και του βλέμματος ως αντικείμενο, ξεδιπλώνεται ό,τι ο Γάλλος ψυχαναλυτής εκφράζει τοπολογικά με την πρόταση: «Δεν με κοιτάς ποτέ από τον τόπο στον οποίο σε βλέπω». Πρόκειται για τη σύνδεση παραγόντων ενός φαινομένου που εστιάζει στο «βλέμμα» από την μία πλευρά και στην «ματιά» από την άλλη. Μέσα από το επίκεντρο αυτής της κίνησης αναδύεται ο κίνδυνος για το υποκείμενο, της αποστασιοποίησής του σαν οντότητα, ενώ συγχρόνως παραμένει πάντα υπαρκτός δυνητικά ο χαρακτήρας μιας αντινομικής σχέσης μεταξύ βλέμματος και ματιού.

Από τη σκοπιά της εικαστικής τέχνης διερευνώνται φιλοσοφικά και ψυχαναλυτικά ζητήματα, ερωτήματα που αφορούν στην πολιτισμική διαμόρφωση και κοινωνική τιθάσευση του βλέμματος καθώς και την τυποποίησή του.

Επιμέλεια έκθεσης: Σοφία Παντελιάδου και Angela Schwank

Συμμετέχουν: Ειρήνη Αθανασάκη, Ulla von Brandenburg, VALIE EXPORT, Heinz Gappmayr, Kathrin Kaiser, Brigitte Mahlknecht, PRINZGAU/podgorschek, Christian Schröder, Ruth Schnell, Angela Schwank, Akelei Sell, Esther Stocker


Εγκαίνια: 11.04.2011, 20.00

Τρίτη 12 Απριλίου 2011



ΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ-ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΙΑΚΟ ΣΗΜΑΙΝΟΝ
Συγγραφέας: Κριστιάν Μετς


Στο βιβλίο αυτό ο Κριστιάν Μετς αναλύει τον κινηματογράφο με τα εργαλεία της ψυχανάλυσης, τα οποία συνδυάζει με τις κατακτήσεις της σύγχρονης γλωσσολογίας, χωρίς να παραγνωρίζει την κοινωνικοϊστορική πραγματικότητα στην οποία ριζώνει ο κινηματογράφος ως θεσμός।
Αναγνωρίζοντας τη σημασία που μπορεί να έχουν οι ψυχαναλυτικές μελέτες της υπόθεσης, των ηρώων ή των δημιουργών μιας ταινίας, ο συγγραφέας προχωρά στη μελέτη φαινομένων που διέπουν την τελετουργία της παρακολούθησης μιας ταινίας: ταύτιση, επιδειξιομανία και ηδονοβλεψία, προδιάθεση πίστης και ευπιστίας έναντι της ιστορίας που διηγείται η ταινία, σχέση της κατάστασης του θεατή με το όνειρο, την ονειροπόληση, την παραίσθηση.
Επιπλέον, εκκινώντας από τις θεωρίες του Λακάν και του Γιάκομπσον, ο Μετς συνδυάζει τη μετωνυμία και τη μεταφορά ως βασικά στοιχεία της ιδιάζουσας, σταδιακά συγκροτημένης κινηματογραφικής γλώσσας, με τη συμπύκνωση και τη μετάθεση, ως θεμελιώδη σχήματα της γλώσσας του ονείρου. Μέσα από τη γόνιμη αυτή συνάντηση προτείνει μια νέα, δυναμική αντίληψη για τη λογοκρισία μεταξύ συνειδητού και ασυνειδήτου, όπως και για την έννοια του ρητορικού σχήματος στην κινηματογραφική γλώσσα.
Έργο κλασικό πλέον στον χώρο του, το "Φαντασιακό σημαίνον" έχει ανοίξει νέες κατευθύνσεις στις κινηματογραφικές σπουδές και έχει εμπνεύσει ένα πλήθος μελετών σε όλο τον κόσμο.
"Η ιδιάζουσα θέση του κινηματογράφου οφείλεται στον διπλό χαρακτήρα του σημαίνοντός του: ασυνήθιστος αντιληπτικός πλούτος, που πλήττεται όμως εξ ορισμού σε έναν ασυνήθιστο βαθμό από την απουσία της πραγματικότητας. Περισσότερο απ? ό,τι οι άλλες τέχνες, ή με έναν πιο ιδιαίτερο τρόπο, ο κινηματογράφος μάς εμπλέκει στο φαντασιακό: κινητοποιεί έντονα την αντίληψη, αλλά για να την ωθήσει ευθύς μέσα στην ίδια της την απουσία, που είναι εντούτοις το μόνο παρόν σημαίνον"
(Κριστιάν Μετς)

Κυριακή 10 Απριλίου 2011


Μόνο από Έρωτα... (Χόρχε Μπουκάϊ)

Βαδίζω το δρόμο μου.

Το δρόμο μου, που έχει μόνο μια λωρίδα κυκλοφορίας : τη δική μου.

Στ’ αριστερά μου, ένας αιώνιος τοίχος χωρίζει το δρόμο μου απ’ το δρόμο κάποιου που βαδίζει δίπλα μου, απ’ την άλλη πλευρά του τοίχου.

Που και που, σ’ αυτόν τον τοίχο βρίσκω μια τρύπα, ένα παράθυρο, μια σχισμή….Και μπορώ να κοιτάξω το δρόμο του γείτονα ή της γειτόνισσάς μου.

Μια μέρα, καθώς περπατώ, μου φαίνεται ότι βλέπω στην άλλη άκρη του τοίχου μια μορφή που κινείται στο δικό μου ρυθμό, προς την ίδια κατεύθυνση.

Κοιτάζω αυτή τη μορφή: είναι μια γυναίκα. Είναι όμορφη.

Με βλέπει κι αυτή. Με κοιτάζει.

Την ξανακοιτάζω.

Της χαμογελώ…Μου χαμογελά.

Παίρνει πάλι να βαδίζει το δρόμο της, κι εγώ επιταχύνω το βήμα μου γιατί ανυπομονώ για την επόμενη ευκαιρία να ξανασυναντηθώ με αυτήν τη γυναίκα.

Στο επόμενο παράθυρο κοντοστέκομαι μισό λεπτό.

Όταν εκείνη φτάνει, κοιταζόμαστε μέσα από το άνοιγμα.

Της δείχνω με νοήματα πόσο πολύ μου αρέσει. Μου απαντά με νοήματα. Δεν ξέρω αν σημαίνουν ό,τι και τα δικά μου, αλλά διαισθάνομαι ότι καταλαβαίνει τι θέλει να της πως.

Νοιώθω ότι θα μπορούσα να σταθώ αρκετή ώρα να την κοιτάζω και να την αφήνω να με κοιτάζει, αλλά ξέρω πως ο δρόμος μου συνεχίζεται…Λέω στον εαυτό μου ότι ίσως, παρακάτω, να υπάρχει μια πόρτα. Και ίσως να μπορώ να την διαβώ για να συναντηθώ μαζί της.

Τίποτα δεν δίνει περισσότερη σιγουριά από την επιθυμία, κι έτσι επιταχύνω για να βρω την πόρτα που φαντάζομαι.

Αρχίζω να τρέχω με τη ματιά μου καρφωμένη στον τοίχο. Λίγο πιο κάτω η πόρτα εμφανίζεται. Είναι εκεί, στην άλλη πλευρά, η πολυπόθητη πια και αγαπημένη μου σύντροφος. Περιμένοντας…Περιμένοντάς με….

Κάνω μια χειρονομία. Αυτή μου επιστρέφει ένα φιλί με τον αέρα. Μου κάνει ένα νόημα σαν να με καλεί. Μου αρκεί. Επιταχύνω προς την πόρτα για να βρεθώ μαζί της στη δική της πλευρά του τοίχου.

Η πόρτα είναι πολύ στενή. Περνάω ένα χέρι, περνάω έναν ώμο, ρουφάω λίγο το στομάχι, στρίβω λιγάκι το σώμα μου, σχεδόν καταφέρνω να περάσω το κεφάλι μου… Αλλά το δεξί μου αφτί μένει σφηνωμένο.

Σπρώχνω. Δεν υπάρχει τρόπος. Δεν περνάει.

Και δεν μπορώ να βοηθήσω με το χέρι μου, γιατί δεν περνάει ούτε δακτυλάκι εκεί μέσα. Δεν υπάρχει αρκετός χώρος για να περάσω μαζί με το αφτί μου, κι έτσι παίρνω μια απόφαση…(γιατί η αγαπημένη μου είναι εκεί και με περιμένει…γιατί είναι η γυναίκα που πάντα ονειρευόμουν και με καλεί…)

Βγάζω ένα σουγιά από την τσέπη μου και, με μια γρήγορη κίνηση βρίσκω το κουράγιο να κόψω το αφτί μου για να περάσω από την πόρτα.

Και το καταφέρνω : το κεφάλι μου περνάει. Αλλά μετά το κεφάλι μου, βλέπω πως και ο ώμος μου μένει παγιδευμένος. Η πόρτα δεν έχει το σχήμα του σώματός μου. Βάζω δύναμη, αλλά δεν υπάρχει λύση. Το χέρι και το σώμα μου έχουν περάσει, αλλά ο άλλος μου ώμος και το άλλο μου χέρι δεν περνούν….

Και δεν με νοιάζει τίποτα, οπότε…

Κάνω πίσω, και χωρίς να σκεφτώ τις συνέπειες παίρνω φόρα και ορμώ να περάσω την πόρτα. Από το χτύπημα, ο ώμος μου εξαρθώνεται και το χέρι μου μένει κρεμασμένο και άψυχο. Αλλά τώρα, ευτυχώς, σε μια θέση που μου επιτρέπει να περάσω την πόρτα…

Είμαι σχεδόν στην άλλη πλευρά. Μόλις είμαι έτοιμος να ολοκληρώσω το πέρασμά μου από τη σχισμή, συνειδητοποιώ ότι το δεξί μου πόδι έχει μείνει κολλημένο στην άλλη πλευρά. Όσο κι αν προσπαθώ, δεν καταφέρνω να περάσω. Δεν υπάρχει τρόπος. Η πόρτα είναι υπερβολικά στενή για να περάσει ολόκληρο το σώμα μου.

Υπερβολικά στενή: δεν χωρούν και τα δύο μου πόδια… Δε διστάζω. Είμαι σχεδόν δίπλα στην αγαπημένη μου. Δεν μπορώ να κάνω πίσω…Έτσι, αρπάζω τον μπαλτά και σφίγγοντας τα δόντια δίνω ένα χτύπημα και κόβω και το πόδι.

Ματωμένος, κουτσός, στηριγμένος στον μπαλτά και με το ένα χέρι εξαρθωμένο, μ΄ ένα αφτί κι ένα πόδι λιγότερο, συναντιέμαι με την αγαπημένη μου.

“Να’ μαι. Επιτέλους, πέρασα. Με κοίταξες, σε κοίταξα, σε ερωτεύτηκα. Πλήρωσα όλα τα τιμήματα για σένα. Όλα επιτρέπονται στον έρωτα και στον πόλεμο. Δεν έχουν σημασία οι θυσίες. Άξιζε τον κόπο, αν έγιναν για να συναντηθώ μαζί σου, για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε μαζί…Μαζί, για πάντα….”

Αυτή με κοιτάζει και της ξεφεύγει ένας μορφασμός.

“Έτσι, όχι…Έτσι, δεν θέλω…Εμένα μου άρεσες όταν ήσουν ολόκληρος….”